Η ιστορία του τύπου

2007 και με το πάτημα ενός κουμπιού έχουμε όλο τον κόσμο μπροστά στα μάτια μας. Αυτό είναι και το τελευταίο στάδιο της εφημερίδας; Ποιοι ήταν όμως οι πρώτοι δημοσιογράφοι; Ποια είναι λοιπόν η ιστορία της ‘γκαζέτα’ που τόσο επηρεάζει την ζωή μας;

Οι πρώτες απόπειρες ξεκινούν από την αρχαιότητα. Πολλοί μάλιστα θεωρούν τον Ηρόδοτο πατέρα της δημοσιογραφίας. Τα στενά όμως όρια της πόλης-κράτους δεν δημιουργούσαν την ανάγκη για εφημερίδα, εφόσον η ζωή κυλούσε στην αγορά.

Την εποχή του Μέγα Αλεξάνδρου εμφανίζονται οι πρώτες βασιλικές εφημερίδες που είχαν την μορφή επίσημων ημερολογίων. Οι εφημερίδες αυτές συντάσσονταν στο στρατηγείο του Μ. Αλεξάνδρου και είχαν για θέματα γεγονότα των εκστρατειών. Την ίδια εποχή, η Ρώμη είχε την δική της επίσημη εφημερίδα, το acta diurna (=καθημερινή πράξη). Με το τέλος, όμως, της βασιλείας του αυτοκράτορα Σέβηρου, τα acta diurna σταμάτησαν να εκδίδονται. Πέρα από ένα είδος επίσημης εφημερίδας που υπήρχε στο Βυζάντιο, για αιώνες δεν υπήρχε ίχνος δημοσιογραφίας.

Στις αρχές του μεσαίωνα, οι τρόποι πληροφόρησης ήταν τα ‘χρονικά’, τα οποία τα δημιουργούσαν μοναστήρια ή μεμονωμένα άτομα, οι κήρυκες που διάβαζαν τις επίσημες διαταγές και ειδήσεις και τέλος οι κληρικοί, οι οποίοι γύριζαν από πόλη σε πόλη μεταδίδοντας νέα από όλο τον κόσμο. Μεταξύ του 13^ου και 14^ου αιώνα, ένας σημαντικός τρόπος πληροφόρησης ήταν τα γράμματα των εμπόρων τα οποία εκτός από εμπορικές υποθέσεις περιείχαν και πολιτικά γεγονότα, τα οποία επηρέαζαν τις συναλλαγές.

Την περίοδο της Αναγέννησης με την ανάπτυξη της παιδείας, των συναλλαγών, των συγκοινωνιών και με τις γεωγραφικές ανακαλύψεις, η γη ‘μεγάλωσε’ και μαζί με την γη μεγάλωσε και η περιέργεια των ανθρώπων για όσα συνέβαιναν στον κόσμο. Έτσι στην Ρώμη έχουμε τα fogli d’ aviso, τα οποία ήταν χειρόγραφα φύλλα που αναπτύχθηκαν κυρίως στην έδρα του παπισμού. Πολλοί, από αυτούς που συγκέντρωναν και έγραφαν τις ειδήσεις είχαν οργανώσει δίκτυο πληροφοριών με πολλούς αντιγραφείς. Στην Βενετία, οι χειρόγραφες αυτές γκαζέτες πωλούνταν στην γέφυρα Ριάλτο με νόμισμα δύο σολδίων, η καθεμία. Τα φύλλα αυτά διαδόθηκαν μέσω του ταχυδρομείου και σε άλλες χώρες, όπως η Γαλλία, η Γερμανία και η Ολλανδία, οι οποίες σύντομα ανέπτυξαν κέντρο της χειρόγραφης δημοσιογραφίας.

Η ‘Ιστορία του Τύπου’ θα συνεχιστεί στο επόμενο άρθρο.

Ζεκίρα Εύα

Πηγή:(Εγκυκλοπαίδεια Δομή)